Çocuk Hakları

Çocuk Hakları Nedir?

Çocuk hakları, her çocuğun gelişip en yüksek potansiyeline ulaşabildiği, şiddet ve yoksulluktan uzakta ve sağlıklı olabildiği, oynayıp öğrenebildiği ortamlarda güven içinde bakılıp büyütüldüğü bir çocukluğu işaret eder.

Çocuklara yaklaşım;

• İnsanlık onuruna yaraşır biçimde,
• Saygılı bir biçimde,
• Eşit ve adil olmalıdır.
   

Çocuk hakları çocukların gelişme gereksinimleri nedeniyle özel insan haklarına sahip olması anlamına gelir. Doğal hukuk ve pozitif hukuk olmak üzere iki yaklaşımla ele alınabilir.  Doğal hukuk; çocuğun hem insan olmasından hem de bakıma, korunmaya ve yetiştirilmeye muhtaç olmasından kaynaklanan haklardır. Pozitif hukuk ise; belli bir dönemde belli bir toplumda planlanmış fiilen uygulanan hukuktur.

Çocuk hakları felsefi ve hukuksal olmak üzere iki yaklaşımla ele alınabilir. Felsefi yaklaşımla; çocuk hakları:

Refah Hakları: Çocukların beslenme, tıbbi hizmet, barınma ve eğitim gereksinimlerini sağlar.

Korumacı Haklar: Yetersiz ilgiden, ev içindeki ihmal, fiziksel duygusal kötü muameleden ya da başka bir tehlikeden koruyan haklardır.

Yetişkin Hakları: Yetişkinlerin sahip olduğu hakların çocuklar içinde geçerli olmasıdır.

Anne babalara karşı haklar: Çocukların ergenlikten önce ana babaları karşısında bağımsızlıklarını sağlayan haklar olarak söylenir.

20 Kasım 1989 tarihli Çocuk Haklarına Dair Sözleşmede çocuk haklarına yer verilmiştir. Bu sözleşme pek çok ülke yönetimi, Birleşmiş Milletlere bağlı örgütler ve hükümet dışı kuruluşların çocukların ihmal, örselenme ve istismara karşı korunmaları için evrensel standartlar yerleştirme çabalarının bir ürünüdür. Bu sözleşmede çocuk hakları:

Yaşamsal Haklar: Çocuğun temel gereksinimlerinin karşılanmasını öngören haklardır.

Gelişme Hakları: Eğitim hakkı, oyun ve dinlenme, bilgi edinme hakkı, din, vicdan ve düşünce özgürlüğü gibi haklardır.

Korunma Hakları: Her türlü ihmal, istismar ve sömürüye karşı çocukların korunmasını sağlayan haklardır.

Katılma Hakları: Çocuğun ailede ve toplumda aktif bir rol kazanmasına yönelik haklardır.

Sayfayı Paylaş: